In gesprek met René Lous, directeur TalentenLab

René Lous heeft na zijn Pabo opleiding eerst les gegeven in een groeischool die in 8 jaar tijd vertienvoudigde in het aantal leerlingen. Daarna zocht hij een nieuwe uitdaging buiten het onderwijs en koos hij een carrière bij Nationale Nederlanden, waar hij 7 jaar sales manager was. De wereld van de financiële dienstverlening was dynamisch, maar minder mensgericht. Na 1,5 jaar de functie van schooldirecteur te hebben vervuld, keerde hij toch opnieuw terug in het bedrijfsleven. Het verlangen naar bezieling bleef echter bestaan. Dus toen TalentenLab in 2016 behoefte had aan een impuls, besloot René om zich hier volledig aan te gaan wijden. Het ontwikkelen van trainingen en producten voor onder andere hoogbegaafde kinderen en jongeren kwam hiermee in een stroomversnelling. René: ‘Daarmee was de energie en zingeving volledig terug. En wat minstens zo belangrijk is: ik hoef geen rol meer te spelen. Door mezelf te zijn, ben ik juist een betere coach voor kinderen. Sinds 2018 is René projectleider meer- en hoogbegaafdheid bij INOS.

 

Wat hebben hoogbegaafde kinderen vooral nodig?

MHB kinderen doorlopen de basisschool vaak zonder al te veel inspanning te hoeven leveren. De reden hiervan is dat ze niet altijd voldoende op hun eigen niveau worden uitgedaagd. Ze leren als het ware informeel. Ze leren daarmee niet wat het is om uit hun comfort zone te gaan, dus als ze dan later in het voortgezet onderwijs komen en geconfronteerd worden met onbekende uitdagingen, bestaat de kans dat ze niet weten hoe ze met deze nieuwe situatie moeten omgaan. Kinderen gaan de uitdagingen dan uit de weg, gaan onderpresteren, laten weerstand tegen school zien, raken gefrustreerd of weigeren nog naar school te gaan. Wat ze al op jonge leeftijd moeten leren, zijn vaardigheden en strategieën om van ‘makkieland’ naar ‘lefland’ over te stappen. Hoogbegaafdheid heeft niet alleen te maken met cognitieve vermogens. Je ziet vaak dat deze kinderen hoogsensitief zijn, een sterk rechtvaardigheidsgevoel hebben en ontzettend perfectionistisch zijn. Het is dus niet alleen oog hebben voor wat deze kinderen ‘kunnen, maar ook wie deze kinderen ‘zijn’. En daarbij is het belangrijk dat iedereen in de omgeving hierin wordt meegenomen, de leerkracht, de ouders en de klasgenoten. Je hoort wel eens dat een kind zich op school ontzettend aanpast en bij thuiskomst ontploft. Dan komt alle opgekropte frustratie eruit. Wat je als leerkracht kan doen, is in eerste instantie zoveel mogelijk puzzelstukjes verzamelen. Wat zie je in het gedrag en wat zouden achterliggende redenen voor dat gedrag kunnen zijn?

Waarom wil INOS een andere aanpak van meer- en hoogbegaafdheid?

We zien dat veel kinderen, die wat slimmer zijn, onvoldoende gehoor vinden in de klas. Ze ervaren dat ze anders zijn en om geaccepteerd te worden in de groep gaan ze zich aanpassen of ontwikkelen ze faalangst en een negatief zelfbeeld. Als we voor die kinderen de koers ook maar een paar graden kunnen verleggen, dan maakt dat een wereld van verschil. Dan hebben ze een andere schoolloopbaan en kunnen ze doelen bereiken die passen bij hun vermogens. Met de ontwikkelgroep MHB van INOS proberen we daadwerkelijk het onderwijs aan MHB leerlingen te verbeteren. Dat doen we  onder andere door bij te dragen aan het bewustzijn en de deskundigheid van leerkrachten op het gebied van meer- en hoogbegaafdheid.

Wat gaat er voor leerlingen van INOS veranderen?

Over een jaar willen we zichtbaar kunnen checken dat leerkrachten doen wat nodig is om hoogbegaafde leerlingen adequaat te begeleiden in de klas. Daarvoor hebben we kwaliteitscriteria nodig en een meetinstrumentarium. In de vorm van interviews met leerkrachten op alle INOS scholen hebben we al een 0-meting gedaan, waarin we hebben verkend wat er nu wordt gedaan in relatie tot MHB. Daaruit is een schat aan informatie gekomen, een soort vingerafdruk van iedere school. Begin van dit nieuwe schooljaar volgt de terugkoppeling van deze gesprekken, waarin we tips en tops zullen delen. Het zal ook leiden tot een maatwerk aanbod, waar professionals meteen mee aan de slag kunnen in de klas. Signaleren van behoeften en verrijken van het onderwijsaanbod is natuurlijk relevant voor alle scholen en gaat verder dan het onderwijs aan meer- en hoogbegaafde leerlingen. De verwachting is dan ook dat er een positieve impact zal ontstaan op de onderwijskwaliteit in brede zin. Vanaf januari 2020 starten we met het afnemen van audits op alle INOS scholen. Als scholen voldoen aan de criteria, krijgen ze een predikaat en het doel is dat in juni 2020 alle INOS scholen een MHB predikaat hebben behaald.

Wat merken de leerlingen hiervan?

Ik hoop dat we zoveel mogelijk kinderen bereiken die het nodig hebben. Afgelopen jaren heeft Eureka! een belangrijke rol gespeeld in het begeleiden van MHB kinderen. Binnen Eureka! is zeer veel expertise en ervaring opgebouwd in de loop der jaren. Scholen verwezen hun MHB leerlingen door naar Eureka! en kinderen gingen daar een dagdeel per week naartoe. Ze kregen dan een aanbod op hun eigen niveau. De nieuwe visie is er op gericht om MHB kinderen in eerste instantie iedere dag het juiste aanbod binnen de eigen groep aan te bieden.

Wat zie je de leerkracht doen die succesvol MHB onderwijs geeft?

Hij vangt signalen op en weet verbanden daarin te ontdekken. Hij weet welke van die signalen cruciale indicatoren voor MHB zijn. Hij geeft leerlingen vertrouwen en moedigt hen aan. Hij is authentiek en laat zichzelf zien. Hij biedt verrijkingsonderwijs en nodigt kinderen op een veilige manier uit om de plek der moeite op te zoeken. Hij is een procesbegeleider en focust niet alleen op de inhoud van de leerstof, maar helpt kinderen vaardigheden te ontwikkelen die hen een leven lang kunnen helpen bij leersituaties. Hij stelt de juiste vragen om het kind zelf tot inzichten te laten komen. Uiteindelijk is het doel dat kinderen zichzelf mogen zijn en slimme dingen leren om steeds een beetje beter te worden.

Recommended Posts